การเลือกใช้เลนส์ซูมที่เหมาะสมกับการใช้งาน และไม่ทำให้ต้องเสียเงินนอกลู่นอกทางมากจนเกินไป สำหรับคนที่ใช้กล้อง Canon EOS ผมมีคำแนะนำให้ดังนี้

1. เลนส์ระดับมือสมัครเล่น

ที่คมในระดับดี และระยะการทำงานครอบคลุม และควรจะมีไว้ใช้ แล้วแทบจะไม่ต้องซื้อเลนส์ตัวอื่นๆ เพิ่มอีก
- EFs 18-55mm IS F3.5-5.6 หรือเลนส์ Kit ติดกล้อง EOS 450D, 40D เลนส์ตัวนี้คมกว่า EFs 17-85mm F4-5.6 IS อีกนะครับ
แต่โฟกัสไม่เร็วเท่าเนื่องจากไม่ได้ใช้มอเตอร์ Ultrasonic ระยะซูมน้อยกว่า(เลยคมกว่า) และบอบบางกว่า(แต่ก็น้ำหนักน้อยกว่ามาก ไม่เป็นภาระในการเดินทาง)
- EFs 55-250mm IS เป็นเลนส์ช่วงต่อจากเลนส์ตัวแรก ระยะซูมดีมากๆ ราคาไม่แพงมาก หมื่นกว่าๆ ความคมชัดอยู่ในเกณฑ์ดี น่าซื้อมากกว่า Sigma 70-300mm อีกนะครับ
โฟกัสไม่เร็วเพราะไม่ได้ใช้มอเตอร์ Ultrasonic แต่ระบบ IS ช่วยได้มากเวลาซูมไปที่ปลาย 200-250mm
- EFs 18-200mm IS ตัวนี้เป็นเลนส์ Kit ใหม่ล่าสุด ออกมาตามคำเรียกร้องของคนใช้ Canon ที่อยากได้เลนส์ Zoom ช่วงยาวๆ (แต่ก่อนมียาวที่สุดแค่ EFs 17-85mm ให้เลือกซื้อเท่านั้น)
ลดการสูญเสียตลาดให้กับเลนส์ค่ายอิสระ (TAMROM กับ SIGMA มีเลนส์ช่วงนี้ขายอยู่ก่อนหลายปี) ความคมชัดน้อยกว่าการซื้อเลนส์ 2 ตัวด้านบนประกอบกัน แต่ได้ความสะดวกในการใช้งาน
แนะนำสำหรับคนที่งบน้อย อยากได้เลนส์ตัวเดียวจบ แต่ต้องไม่ซีเรียสกับเรื่องความเร็วในการโฟกัส และความคมชัดมากนัก (ช่วงปลายๆ ซูมไม่ค่อยคมตามข้อจำกัดของเลนส์ซูมช่วงยาวๆ)

2. เลนส์ระดับมือสมัครเล่นที่จริงจัง

- EFs 17-85mm F4-5.6 IS เป็นเลนส์ Kit ระดับบน มักจะมีให้เลือกซื้อพร้อมกับ EOS 40D ถ้าชอบพกเลนส์ตัวเดียวเที่ยวทั่วไทย โฟกัสเร็ว มีความแข็งแรงมากขึ้น
ใส่กับกล้อง 450D/40D/50D แล้วดูหล่อมากๆ สำหรับแคนนอนมีตัวนี้ตัวเดียว ผมเคยใช้ตัวนี้เป็นเลนส์หลักสำหรับไปเที่ยวตอนใช้กล้อง EOS 30D
ข้อเสียคือขอบภาพมันจะไม่คมนักที่ F กว้างๆ และมีขอบสีเหลือบม่วงบริเวณภาพที่ขอบเฟรมที่มีลักษณะ High Contrast แต่ถ้าหรี่รูรับแสงไปที่ F8-F16 จะได้ภาพที่คมชัดทั่วถึงมากขึ้น
- EFs 10-22mm F4-5.6 เป็นเลนส์ Super Wide Zoom สำหรับกล้องตัวคูณของ Canon ที่ดีที่สุดตัวนึง ถึงแม้จะมีปัญหาขอบสีเหลือบม่วงบริเวณ High Contrast
(เมื่อเทียบกับ Sigma 10-20mm Sigma จะมีขอบเหลือบม่วงน้อยกว่า) แต่ความคมชัดและ Distortion ทำได้ดีมาก โดยเฉพาะ Distortion ไม่มีอาการป่องให้เห็นเลย เหมาะสำหรับถ่าย
ห้องแคบๆให้ดูกว้าง (ถ่าย Interior) และเก็บวิวสถานที่กว้างๆ ในระยะใกล้ทำให้ได้ความรู้สึกใหญ่โตอลังการ แต่คนใช้ต้องรู้จักควบคุมมุมในการถ่ายภาพ เพราะ Perspective ของเลนส์
จะรุนแรงมากๆ ถ้าใจร้อนไม่จัดคอมโพสภาพให้ดีๆ จะได้ภาพที่บิดเบี้ยวไม่สวย มือใหม่หลายๆ คนซื้อแล้วขายทิ้งเพราะคุม Perspective ไม่ค่อยได้
- EFs 17-55mm F2.8 IS ตัวนี้ถือเป็นเลนส์เกรดโปรของตระกูล EFs (เลนส์สำหรับกล้องตัวคูณของ Canon) ความคมชัดสูงมากๆ และทั่วถึงทั้งเฟรมซะด้วย คมชัดมากกว่าเลนส์
EF 17-40mm F4L และ EF 24-105mm F4L ซึ่งเป็นเลนส์เกรดโปรริมแดงของแคนนอนเอง แต่ราคา 3.4 หมื่นอาจจะทำให้แม่บ้านหลายๆ คนเขม่นได้
มีหลายคนลังเลระหว่าง EFs 17-55mm F2.8 IS กับ EF 17-40mm F4L เพราะระยะมันใกล้เคียงกัน และคมชัดด้วยกันทั้งคู่ ( 17-40 เป็นรองอยู่นิดหน่อย แต่ว่าได้ชื่อว่าเป็นเลนส L
และมีการ Seal ป้องกันฝุ่นที่ดีกว่า) ในความเห็นผมแล้ว ถ้าใช้กับกล้องตัวคูณ EFs 17-55mm F2.8 IS น่าใช้มากกว่า ระยะซูมที่เพิ่มมาอีก 15mm มันเพียงพอสำหรับการใช้งาน แต่กับ
17-40L แล้วผมและหลายๆ คนรู้สึกอึดอัดกับระยะ 40mm ซึ่งรู้สึกว่ามันไม่ค่อยพอสำหรับการถ่ายภาพ Portrait และรูรับแสงที่กว้ามากถึง F2.8 และระบบ IS ยังช่วยให้ถ่ายในที่มืด
อย่างตอนกลางคืน หรือในห้องจัดเลียงได้ดีกว่าด้วย

- EF 70-300mm IS เลนส์ Tele Zoom ตัวนี้จัดเป็นเลนส์ตัวเดียวที่ไม่อยู่ในตระกูล EFs คือเป็นเลนส์สำหรับกล้อง Full Frame แต่เอามาใช้กับกล้องตัวคูณได้ด้วย (เลนส์ EFs
จะใช้กับกล้องตัวคูณได้อย่างเดียว ไม่สามารถนำมาใช้กับกล้อง Full Frame ได้) มีความคมชัดมากกว่า และเร็วกว่าเลนส์ Zoom EFs 55-250 IS และ Sigma 70-300 หรือเลนส์
ค่ายอิสระยี่ห้ออื่นๆ ในช่วงเดียวกันทุกรุ่น หลายๆ คนที่ใช้บอกว่าที่ระยะ 70-200mm ของมันคมพอๆ กับเลนส์เกรดโปร EF 70-200 F4L รุ่นไม่มี IS เลยทีเดียว
แต่ตัวเล็กกว่าและมี IS แต่ราคาเอาเรื่องเหมือนกันครับ ประมาณ 3 หมื่นกว่าๆ

3. เลนส์เกรดโปร

อันนี้สำหรับคนที่เล่นกล้องจนติดใจ (ซึ่งมักจะเป็นเช่นนั้น) และกระเป๋าหนักพอ เพราะเลนส์ราคาแพงกว่ากล้องบางรุ่นซะอีก ถ้าไม่ได้ชอบถ่ายภาพจนเข้าเส้นอย่างพวกผม
จะงงๆ และสงสัยว่าทำไม่ถึงบ้ากล้าซื้อเลนส์เกรดโปรแพงๆ แบบนี้มาใช้งาน (โดยเฉพาะคุณแม่บ้านข้างๆ ตัว ที่คอยคุมกระเป๋าอยู่)
ปรกติแล้วถ้าเล่นเลนส์เกรดโปร จะต้องมีให้ครบ 3 ช่วง Wide Zoom, Normal Zoom และ Tele Zoom หรือที่รู้จักกันในนาม "เลนส์ 3 กษัตริย์" ซื้อรวมๆ กันแล้ว ครบ 3 ตัวก็ต้องมีงบ
ไม่ต่ำกว่าแสนละครับ งานนี้ไม่บ้าจริง ไม่รวยจริง กินแกลบ หรืออาจจะทะเลาะกับเมียจนบ้านแตกได้ ไม่แนะนำสำหรับคนที่มีเมียคุมการเงินที่บ้านครับ

ชุดแรก F2.8 ทั้งหมด ต้องเป็นประเภทชอบถ่ายรูปจนเข้าเส้นเลือดและรวยจริงๆ ถึงจะซื้อได้ จริงแล้วมันเหมาะสำหรับใช้ในงานมืออาชีพเป็นหลัก แต่หลังๆ นี่มือสมัครเล่นกระเป๋าหนัก ซื้อใช้กันเป็นว่าเล่น
- EF 16-35mm F2.8L รุ่น 2 คมกว่า EF 16-35mm F2.8 รุ่นเก่าแบบไม่เห็นฝุ่น แต่ราคาก็ 4.7 หมื่น
- EF 24-70mm F2.8L เลนส์ในตำนาน สุดยอดแห่งความคมและสีสวยใส ราคา 4.3 หมื่น
- EF 70-200mm F2.8L นี่ก็สุดยอดเลนส์ในตำนานของ Canon อีกตัวครับ ราคา 3.8 หมื่น
- EF 70-200mm F2.8L IS ตัวนี้เป็น Option มีระบบกันสั่นมาเพิ่มพร้อมกับค่าตัวเพิ่มเป็น 6 หมื่นบาท มีข้อติอยู่ 2 อย่างคือ ที่ F2.8 จะเห็นขอบมืดค่อนข้างชัดเจน และเมื่อถ่ายย้อนแสงจะเกิดแฟลร์มากกว่าตัวไม่มี IS

ชุดที่ 2 ถือเป็น 3 กษัตริย์ชุดเล็ก งบเบาๆ แต่คมพอๆ กัน แต่ต้องยอมรับกับรูรับแสงแคบลง 1 Stop
- EF 17-40mm F4L ตัวนี้เป็นที่นิยมมากครับ เพราะเป็นเลนส์ L ราคาไม่แพงนัก และใส่กับกล้องตัวคูณแล้วระยะใกล้เคียงกับเลนส์ Kit ตัวเก่า มือสมัคเลนส์หลายๆ คนซื้อใส่แทนเลนส์ Kit
ราคาตอนนี้อยู่ประมาณ 2.5 หมื่น
- EF 24-105mm F4L IS ตัวนี้เป็นเลนส์ยอดนิยม และเป็นเลนส์ Kit ติดกล้อง Semi Pro อย่าง Canon 5D ระยะการทำงานเหมาะกับกล้อง Full Frame มากๆ แต่พอติดกล้องตัวคูณแล้วระยะ
เริ่มต้นแคบไปหน่อย แต่ก็มีมือสมัครเล่นหลายคนที่ไม่ชอบถ่ายมุมกว้าง ใช้เลนส์ตัวนี้เป็นเลนส์ติดกล้อง (เป็นผมอึดอัดตายก่อน เพราะผมชอบถ่ายวิวกว้างๆ)
- EF 70-200mm F4L ตัวนี้เป็นเลนส์ L รุ่นเก่าไม่มีระบบกันสั่น เดี๋ยวนี้ราคาตกและนิยมน้อยลงเพราะมีเลนส์รุ่น 2 ออกมาคมกว่าและมี IS ค่าตัว 2.2 หมื่น น่าเล่นมากสำหรับคนชอบแคนดิท
- EF 70-200mm F4L IS ตัวนี้สุดยอดอีกตัวครับ คมมากๆ และมีกันสั่น น้ำหนักไม่มากจนเกินไป เหมาะสำหรับติดกระเป๋า(ใบใหญ่หน่อย) ไปเที่ยวด้วยโดยไม่เป็นภาระมากนัก
ราคาประมาณ 3.6 หมื่นครับ

สำหรับเลนส์เกรดโปรแค่นี้ก็ครอบคลุมการถ่ายภาพเกือบทั้งหมดแล้ว แต่ถ้าเป็นกล้องตัวคูณอย่าง 1000D, 450D, 40D, 50D อาจจะต้องมี EFs 10-22mm อีก 1 ตัวเพื่อถ่ายวิวกว้างๆ

ก็เป็นข้อมูลให้กับตากล้อง มือใหม่ทุกท่านเอาไว้ดูกันและตั้งงบกันเล่นๆ ครับ เลนส์นอกค่ายใช่ว่าใช้ไม่ได้ครับ มีเลนส์หลายๆ ตัวที่น่าใช้ราคาไม่แพงมาก เช่น Tamron 17-50mm F2.8 หรือ Sigma 10-20mm แต่ผมอยากให้เก็บเงินซื้อเลนส์ในค่ายกล้องมากกว่า เพราะส่วนใหญ่แล้วใช้เลนส์นอกค่ายได้ไม่นานก็ต้องกลับมาซื้อเลนส์ในค่ายใช้ กันหมด เป็นการเปลืองเงินโดยใช่เหตุครับ เว้นแต่คุณงบน้อยและตั้งใจว่าจะไม่มีการซื้อ Upgrade อุปกรณ์บ่อยๆ และไม่ได้ซีเรียสกับการถ่ายภาพอย่างพวกผม ถ้าแบบนั้นถูกใจเลนส์ตัวไหนก็ซื้อไปเลยครับ จะซื้อเลนส์ครอบจักรวาล อย่าง Tamron 18-250 หรือ Sigma 18-200 OS ก็สะดวกในการใช้งานแบบใช้ตัวเดียวลืมไปเลย (แต่อย่าเอาภาพมาเทียบกับคนอื่นที่ใช้เลนส์เกรดสูงๆ นะ เดี๋ยวเสียเซ้วฟ์) ทั้งนี้ทั้งนั้นอยู่ที่ความต้องการใช้งานของท่าน และงบในกระเป๋าครับ